09/09/2011

Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν*

Αμέτρητες είναι οι δοξασίες, οι θρύλοι και οι προφητείες που συνοδεύουν την πτώση του Βυζαντίου και την άλωση της Κωνσταντινούπολης.

Είναι βέβαιο –και ιστορικά καταγεγραμμένο- πως η τελευταία περίοδος δεν είχε καμία απολύτως σχέση με την αυτοκρατορία της λάμψης, της ισχύος, της οικονομικής και στρατιωτική δύναμης των πρώτων αιώνων. Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, το Βυζάντιο άρχιζε να αντιμετωπίζει την πτώση του ως βούληση του Θεού. Σε ένα μεγάλο κομμάτι του λαού είχαν επικρατήσει πλήρως εσχατολογικές αντιλήψεις περί μίας αυτοκρατορίας που ψυχορραγούσε εξαιτίας των αμαρτιών της. Ανήμποροι να αντιδράσουν και να ανακόψουν την παρακμιακή πορεία της αυτοκρατορίας, οι βυζαντινοί ανέμεναν μοιρολατρικά την εκπλήρωση της Θείας θέλησης προς την καταστροφή. Ο «οφθαλμός της Οικουμένης» έπρεπε να πληρώσει για τις αμαρτίες των υπηκόων του.

Κάθε σύγκριση με το σήμερα θα ήταν βεβαίως ατυχής.

Τα αίτια της πτώσης και εν γένει τα χαρακτηριστικά της εποχής δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με το σήμερα. Καμία; Η αντίσταση, η απροθυμία και η ατολμία που καταγράφεται σήμερα δεν έχει εσχατολογικές αναφορές, ούτε επικρέμαται η απειλή Θείας τιμωρίας. Και όμως.

Εκτιμώ πως υπάρχει ένα μεγάλο τμήμα του πολιτικού κόσμου, το οποίο σχεδόν μοιρολατρικά και έχοντας επίγνωση των αμαρτιών του, δεν έχει τις δυνάμεις να αντισταθεί στην ολοκληρωτική κατάρρευση. Τα ενοχικά σύνδρομα, η αντίληψη της τεράστιας ευθύνης για τη διαμόρφωση του παρόντος αδιέξοδου και η αδυναμία –αν όχι ανικανότητα- να δώσει όραμα και έμπνευση, έχει οδηγήσει αυτό το σύστημα σε μία ιδιότυπη αυτο-δέσμευση. Από κοντά και ένα επίσης μεγάλο κομμάτι της δημοσιο-υπαλληλικής αριστοκρατίας, το οποίο εκπαιδεύτηκε άριστα από το «ΙΕΚ Πελατειακό Κράτος» και που για απολύτως κατανοητούς λόγους επιλέγει να παρακολουθεί αμέτοχο την θεαματική πτώση. Στο ίδιο μωσαϊκό και ορισμένοι μεγαλο-επιχειρηματίες, που βρίσκονταν πάντοτε σε σφικτό εναγκαλισμό με το κομματικό κράτος -κοσμώντας μέχρι και σελίδες lifestyle- και προκαλώντας επιφωνήματα θαυμασμού του τύπου «πολύ μάγκας ο κύριος Ταπαιρνίδης», επειδή είχε γνώση της τέχνης να βάζει χέρι στη δημόσια περιουσία.  

Μόνο προσοχή! Επειδή σε δύσκολες περιόδους είναι εύκολο το ανάθεμα και περισσεύει η οργή, να θυμίσω ότι υπάλληλος του κράτους ήταν και ο πυροσβέστης που σκοτώθηκε για να προστατεύσει περιουσίες, επιχειρηματίας είναι και εκείνος που πασχίζει να επιβιώσει και να διατηρήσει θέσεις εργασίας.

Υγιείς δυνάμεις υπάρχουν. Χρόνος δεν υπάρχει. Ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες, πλήρους απαξίωσης του πολιτικού συστήματος, μπορούν να βρεθούν λύσεις και να μην πληρωθούν αμαρτίες με θύματα εργαζομένους που αγωνιούν και «κορόιδα» επιχειρηματίες που πλήρωναν όλα τα προηγούμενα χρόνια εισφορές και φόρους. Αρκεί να γίνει συνείδηση από όλες τις πλευρές, ότι αυτή τη φορά δε φτάνει μόνο ένα πλυσιματάκι στο πρόσωπο για να σβηστούν οι αμαρτίες, όπως έλεγαν οι βυζαντινοί… 

 *Καρκινική επιγραφή στην κρήνη της εισόδου της Αγίας Σοφιάς