ΔΕΝ ΑΠΟΚΛΕΙΟΥΝ ΤΟ «ΚΟΥΡΕΜΑ» Στροφή-έκπληξη από τον «σκληρό» Βάιντμαν για haircut στο χρέος

Της Ελευθερίας Αρλαπάνου

Με πυρετώδεις διαβουλεύσεις της τελευταίας στιγμής οι πιστωτές της Ελλάδας, ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού, κτίζουν γραμμές άμυνας με ορίζοντα το Eurogroup της Τρίτης και στόχο ένα πολιτικά αποδεκτό από όλες τις πλευρές συμβιβασμό για την αντιμετώπιση του ελληνικού χρέους με έμφαση στο χρονοδιάγραμμα εφαρμογής των έκτακτων μέτρων που όλοι, πλέον, αντιλαμβάνονται πως πρέπει να ληφθούν. Η Αθήνα από την πλευρά της προεξοφλεί, καταρχήν, συγκεκριμένες αποφάσεις ώστε να εισρεύσει στη χώρα έως το τέλος του μήνα η επόμενη δόση των δανείων, που ίσως αποδειχθεί άνω των 44 δισ. εάν μαζί με τα 31,3 δισ. δοθούν και περίπου 13 δισ. από οφειλές του Σεπτεμβρίου και χρημάτων που είναι να λαμβάνουμε τον Δεκέμβριο.

Στο κρίσιμο μέτωπο του χρέους, οι τελευταίες εξελίξεις δείχνουν πως πληθαίνουν όσοι εκτιμούν πως είναι αναπόφευκτο ένα μελλοντικό «κούρεμα» του ελληνικού χρέους ως την «πόρτα» εξόδου της Ελλάδας στις αγορές. Το καυτό ζήτημα όμως είναι το εάν τελικά και πότε κάτι τέτοιο θα επιτραπεί, ώστε να ικανοποιηθεί η Αγκ. Μέρκελ που αντιμετωπίζει εκλογές τον Σεπτέμβριο, αλλά και το ΔΝΤ που θέλει μια σαφή προοπτική βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους για να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα.

Έτσι, το πιθανότερο είναι, βραχυπρόθεσμα, να κερδίσει έδαφος μια σταδιακή προσέγγιση με την εφαρμογή άμεσα δέσμης μέτρων, πλην κουρέματος, που θα καλύψουν αφενός το χρηματοδοτικό κενό της διετούς παράτασης που έχει αποφασιστεί να χορηγηθεί στην Ελλάδα, βελτιώνοντας παράλληλα την προοπτική βιωσιμότητας του χρέους, με το βλέμα όμως στραμένο σε πιο ριζικές κινήσεις μεσομακροπρόθεσμα, εφόσον η Ελλάδα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.

ΔΝΤ: Τίποτα δεν έχει ακόμη κριθεί
Τίποτα δεν θεωρείται μη αναστρέψιμο εάν δεν ολοκληρωθεί η τελική πράξη, ήταν το σαφές μήνυμα που έστειλε η Κριστίν Λαγκάρντ από τη Μανίλα χθες, τονίζοντας πως είναι σημαντικό να επιτευχθεί συμφωνία στο Eurogroup για να σταθεί η Ελλάδα πάλι στα πόδια της.

Εντός της Ε.Ε. πάντως «φουντώνει» η συζήτηση για ένα «κούρεμα» στο χρέος των επίσημων πιστωτών: Ανοικτό παράθυρο αφήνει ο επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ, ενώ μια τέτοιου τύπου λύση δεν αποκλείουν Γαλλία και Γερμανία. Από την πλευρά της η γερμανική κυβέρνηση επιχειρεί να χαμηλώσει τον πήχυ των προσδοκιών για μια ευρύτερη συμφωνία για το ελληνικό χρέος την Τρίτη, επιδιώκοντας να περιορίσει τις συζητήσεις στην εξεύρεση λύσης για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού έως το 2014. Επιχειρεί πάντως να ρίξει τους τόνους σχετικά με το ενδεχόμενο αποχώρησης του ΔΝΤ με την εκπρόσωπο του Β. Σόιμπλε να δηλώνει χθες πως δεν υπάρχει κίνδυνος αποχώρησης του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα στήριξης.

Σε βιώσιμη τροχιά
Ειδικότερα, μιλώντας στη Μανίλα η Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε πως δεν έχει τελειώσει τίποτα ακόμη και ζήτησε για μια ακόμη φορά να επιτευχθεί συμφωνία που θα θέσει πάλι σε βιώσιμη τροχιά την ελληνική οικονομία στο προσεχές Eurogroup. «Είναι θέμα σκληρής δουλειάς, να διασφαλίσουμε ότι θα επικεντρωθούμε στον ίδιο σκοπό δηλαδή η Ελλάδα να μπορέσει να λειτουργήσει σε βιώσιμη βάση, να ανακάμψει, να σταθεί ξανά στα πόδια της και να ανακτήσει πρόσβαση στις αγορές το συντομότερο δυνατόν» είπε η κ. Λαγκάρντ που επισπεύδει το ταξίδι της στην Ασία για να παρευρεθεί την Τρίτη στο Eurogroup.

Αίσθηση προκάλεσε χθες η στροφή του επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ για το θέμα του «κουρέματος», ως μια μελλοντική λύση εφόσον η Ελλάδα έχει υλοποιήσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις, αλλά και το ότι ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών και ο Ιταλός ομόλογος του απέφυγαν να το απορρίψουν. «Θεωρώ ότι παραμένει ανοικτό το ερώτημα εάν θα προκύψει ανάγκη κουρέματος (του ελληνικού χρέους)» δήλωσε χθες ο Γ. Βάιντμαν, επικεφαλής της Μπούντεσμπανκ. Όπως είπε «τίθεται το ερώτημα εάν η καλή πίστη που δείχνεις (με ένα κούρεμα) θα δώσει τα σωστά κίνητρα, ή εάν δεν έχει νόημα να υπάρξει ένα κούρεμα, που θα χρειαστεί εν τέλει για να ανακτηθεί η πρόσβαση στις αγορές, ως μια προοπτική για όταν θα έχουν ολοκληρωθεί οι μεταρρυθμίσεις» ανέφερε χθες ο κ. Βάιντμαν αναγνωρίζοντας πως το χρέος δεν είναι βιώσιμο και σημειώνοντας πως το «κούρεμα» από μόνο του δεν επιλύει όλα τα προβλήματα.

Το τελικό πακέτο βοήθειας
Την επόμενη εβδομάδα πρέπει να συμφωνηθεί το τελικό πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα εκτίμησε από την πλευρά του ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Π. Μοσκοβισί. Ερωτηθείς για το εάν η επίτευξη συμφωνίας περιλαμβάνει και κάποιο επίπεδο διαγραφής χρέους από τους επίσημους πιστωτές δήλωσε πως «όλες οι παράμετροι είναι στο τραπέζι. Τίποτα δεν έχει αποφασιστεί, αλλά θα πρέπει να πετύχουμε. Εάν το κάνουμε θα αφήσουμε πίσω το θέμα που δηλητηρίασε την Ευρωζώνη για δύο χρόνια».

Σαφώς αισιόδοξος ότι οι υπουργοί Οικονομικών μπορούν να καταλήξουν σε μια απόφαση δήλωσε από την πλευρά του και ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών Β. Γκρίλι ο οποίος προχθές απέφευγε επίσης να αποκλείσει το ενδεχόμενο ενός «κουρέματος» στο ελληνικό χρέος.

Υπέρ της διαγραφής μέρους του ελληνικού χρέους από την γερμανική κυβέρνηση τάχθηκε χθες και ο καθηγητής Οικονομικών και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, Κλέμενς Φούεστ. «Είναι σαφές ότι θα πρέπει να υπάρξει παραίτηση από αξιώσεις. Το ερώτημα είναι, μόνο, το πότε», τονίζει και προσθέτει ότι «είναι, εδώ και καιρό, ξεκάθαρο ότι ένα μέρος των πιστώσεων που έχουν δοθεί δε θα επιστραφεί». Αναγνωρίζει, πάντως, ότι «εκείνοι που, στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών θεσμών και της γερμανικής πολιτικής, υπερασπίζονται το αντίθετο, είναι για ευνόητους λόγους δύσκολο να ομολογήσουν ότι η θέση τους δεν είναι βιώσιμη».

Είχαν προηγηθεί δηλώσεις την Πέμπτη της Αγκ. Μέρκελ ότι δεν συζητούμε «κούρεμα» του ελληνικού χρέους αλλά και του Σόιμπλε που εμμέσως φωτογράφισε λύση σε στάδια, εκτίμησε πως την Τρίτη θα επιλυθεί μόνο το χρηματοδοτικό κενό, ενώ έκανε λόγο για εξεύρεση λύσης για την Ελλάδα που θα κρατήσει «για κάποιο καιρό»...

Σύγχυση από τις δηλώσεις Μπ. Κερέ

Σύγχυση δημιουργήθηκε χθες από τις δηλώσεις του μέλους του Δ.Σ. της EKT Mπ. Kερέ, που φάνηκε ανοιχτός στο ενδεχόμενο «κουρέματος» των ελληνικών ομολόγων που κατέχει η EKT σε περίπτωση νέας αναδιάρθρωσης χρεών, κάτι το οποίο είχε αποκλείσει κατηγορηματικά στις αρχές Σεπτεμβρίου ο Mάριο Nτράγκι. Mιλώντας στη Les Echos, ο Mπ. Kερέ δήλωσε ότι η EKT δεν θα επιδιώξει να έχει διαφορετική μεταχείριση από τους ιδιώτες πιστωτές σε περίπτωση αναδιάρθρωσης χρέους «που θα της επιβληθεί».

Eρωτώμενος εάν οι Συνθήκες επιτρέπουν στην EKT να «γράψει» ζημίες από κρατικά ομόλογα, απάντησε ότι η τράπεζα δεν μπορεί «οικειοθελώς» να απεμπολήσει τις απαιτήσεις της έναντι ενός κράτους. «Aυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να υποχρεωθεί να εμφανίσει ζημίες σε ομόλογα που έχει αγοράσει. Στην περίπτωση αυτή, που υπενθυμίζω ότι είναι υποθετική, η EKT θα αντιμετωπιζόταν με τον ίδιο τρόπο όπως οι ιδιώτες επενδυτές».

O κ. Kερέ τάχθηκε, πάντως, κατά της διαγραφής μέρους του ελληνικού χρέους, καθώς κάτι τέτοιο θα ήρε το κίνητρο για να υλοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις, ενώ δήλωσε πεπεισμένος ότι «δεν θα υπάρξει άλλη αναδιάρθρωση χρέους στην Eυρωζώνη», κάτι που φαίνεται να αντιφάσκει με τα προηγούμενα λεγόμενά του.

Στις 6 Σεπτεμβρίου, κατά την παρουσίαση του νέου προγράμματος αγοράς ομολόγων της EKT (OMT), o κ. Nτράγκι ξεκαθάρισε ότι η ίση μεταχείριση με τους ιδιώτες ομολογιούχους (pari passu) αφορά τους τίτλους που θα αγοραστούν βάσει αυτού του προγράμματος, το οποίο δεν αφορά την Eλλάδα. Aντιθέτως, όσον αφορά τα ομόλογα που έχουν αγοραστεί, η EKT διατηρεί την πρωτοκαθεδρία της στη σειρά αποπληρωμής σε περίπτωση αναδιάρθρωσης (seniority).