ΕΛΛΑΔΑ: ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑ Rate This

Αυτός είναι ο τίτλος του άρθρου του Jean Quatremer ανταποκριτή της LIBERATION στις Βρυξέλλες και αρθρογράφου στη στήλη/ blog COULISSES DE BRUXELLES, το οποίο θεώρησα πολύ χρήσιμο να το μεταφράσω. Ο Quatremer δεν είναι κανένας προκατειλλημμένος ούτε κανένας κίτρινος δημοσιογράφος. Δεν είναι η Bild Zeitung. Είναι δημοκράτης και έχει επανειλλημένα υποστηρίξει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Φυσικά οποιοσδήποτε Ελληναράς διάβαζε αυτό το άρθρο θα τον χαρακτήριζε αυτομάτως ανθέλληνα. Γιατί ως γνωστόν, ο πλανήτης χωρίζεται σε φιλέλληνες και ανθέλληνες. Το γεγονός είναι ότι μας ρίχνει έναν κανονικό εξάψαλμο, και δυστυχώς έχει δίκιο. (Photos: Reuters) Σήμερα, περίπου 25.000 Έλληνες διαδήλωσαν στην Αθήνα κατά της επίσκεψης της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, επίσκεψης, που είναι η πρώτη από την αρχή της κρίσης στη ζώνη του ευρώ. Οι διαδηλωτές δεν είχαν καμιά αμφιβολία: υπεύθυνη για τα δεινά τους είναι η Γερμανία, αυτό το νέο “Ράιχ” που το κατηγορούν για την αιμορραγία της χώρας τους. Ναζιστικές σημαίες κυμάτιζαν, κάποιοι διαδηλωτές μάλιστα έφτασαν στο σημείο να φορέσουν στολές της Βέρμαχτ. Όσο και αν δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσοι Έλληνες παρασύρονται σε τέτοιες υπερβολές και αν όλοι συμφωνούν με αυτό τον χυδαίο ιστορικό παραλληλισμό, δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι αυτές οι εικόνες θα κάνουν το γύρο του κόσμου και ειδικά της Γερμανίας. Αυτες η οι εκδηλώσεις, που δεν γίνονται πρώτη φορά από την αρχή της ελληνικής κρίσης (η Μέρκελ συχνά γελοιογραφείται σαν Χίτλερ), έχουν ενδιαφέρον, γιατί αποκαλύπτουν την νοοτροπία σε αυτή τη χώρα, ή μάλλον τη νοοτροπία κάποιων – για να μην γενικεύουμε. Γιατί όσο και αν ψάξετε σε άλλες χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, είτε στην Πορτογαλία, είτε την Ιρλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία ή την Κύπρο, δεν θα βρείτε πουθενά τέτοιο αντιγερμανικό ντελίριο. Οι χώρες αυτές υποφέρουν όσο και η Ελλάδα, όπως υποστηρίζουν κάποιοι, αλλά δεν κατηγορούν για την κατάστασή τους τη Γερμανία ή άλλη χώρα ή γενικά τον ξένο δάκτυλο. Αυτό είναι που διακρίνει ριζικά Ελλάδα από τους εταίρους της: ένα μέρος του πληθυσμού, σίγουρα με ενθάρρυνση από τους πολιτικούς, προτιμά να θεωρεί τους ξένους υπεύθυνους για τα προβλήματά του παρά να θέσει σε αμφισβήτηση τον εαυτό του. Είναι αλήθεια ότι η έννοια του αποδιοπομπαίου τράγου ήταν γνωστή στους αρχαίους Έλληνες (“τράγος του Αζαζέλ,” είναι η αρχική έκφράση στα εβραϊκά, όπως μου λένε). Έτσι, την άνοιξη του 2010, ο αντιπρόεδρος της ελληνικής κυβέρνησης, ο σοσιαλιστής Θεόδωρος Πάγκαλος, δήλωσε ότι η Γερμανία ποτέ δεν είχε καταβάλει στην Ελλάδα τις οφειλές της από τη ναζιστική κατοχή της χώρας (η οποία υπήρξε φρικτή): “Πήραν τα αποθέματα χρυσού της Τραπέζης Ελλάδος, πήραν τα χρήματα των Ελλήνων και δεν τα επέστρεψαν ποτέ. Είναι ένα ζήτημα που θα πρέπει να εξεταστεί κάποια μέρα.” Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, ο Υφυπουργός Οικονομικών, Φίλιππος Σαχινίδης υπολόγισε αυτό το γερμανικό χρέος προς τη χώρα του σε 162 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, η Γερμανία πρέπει να πληρώσει για να βοηθήσει την Ελλάδα, γιατί αυτή είναι που χρωστάει: αυτή πρέπει να εξαλείψει τα ελληνικά βερεσέδια. Αυτό το χρέος είναι υπό αμφισβήτηση, αλλά δεν έχει σημασία, το θέμα δεν είναι εκεί. Γιατί ποτέ δε θα περνούσε από το μυαλό των Γάλλων ή των Ολλανδών να επικαλεσθούν οποιοδήποτε πολεμικό χρέος της Γερμανίας, για να εξηγήσουν τα οικονομικά τους προβλήματα (ας υπενθυμίσουμε ότι το Βερολίνο δεν έχει καταβάλει σχεδόν καμία πολεμική αποζημίωση για να αποφύγει μια νέα Συνθήκη των Βερσαλλιών). Στη ζώνη του ευρώ υπάρχει πρόβλημα, ωστόσο υπάρχει και ελληνικό πρόβλημα. Μετά από τρία χρόνια κρίσης λοιπόν, ένα μέρος της ελληνικής κοινωνίας αρνείται να παραδεχτεί, ότι για την κατάστασή της δεν της φταίει κανείς παρά μόνον ο εαυτός της. Κανείς δεν επέβαλε στους Έλληνες μια από τις πιο διεφθαρμένες Διοικήσεις του κόσμου. Κανείς δεν τους υποχρέωσε να κάνουν τρελές στρατιωτικές δαπάνες, φοροαπαλλαγές κληρικών και εφοπλιστών, κανείς δεν τους υποχρέωσε να ανέχονται τη φοροδιαφυγή του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού, να πουν ψέματα για να μπούνε στο ευρώ, να δανειστούν ως το μη παρέκει, ν’ αφήσουν τους μισθούς να ξεφύγουν εντελώς, να μην επωφεληθούν από τα χαμηλά επιτόκια του χρέους τους για επενδύσεις στην οικονομία τους, κλπ.. κλπ.. Μπορεί κανείς να επικρίνει τους Ευρωπαίους που έκλεισαν τα μάτια μπροστά σε αυτές τις παρεκκλησεις που ήταν γνωστές σε όλους. Ωστόσο οι Έλληνες δεν είναι μεγάλα παιδιά και σε μια χώρα με οξυμμένο εθνικισμό (θυμηθείτε την περίπτωση του Μακεδονικού ή την υποστήριξη προς τη Σερβία του Μιλόσεβιτς), μπορεί κανείς να φανταστεί την αντίδραση του μέσου ανθρώπου στις επιπλήξεις εκ μέρους της Ευρώπης… Τώρα που οι αγορές έχουν κάψει ό, τι προηγουμένως είχαν λατρέψει (αλλά έτσι είναι οι αγορές), ήρθε η ώρα οι Έλληνες να πληρώσουν τον λογαριασμό. Είναι κάτι δυσάρεστο, αναμφισβήτητα. Και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι το φάρμακο δεν δίνεται και με τον πιο μαλακό τρόπο, ωστόσο η Ευρωζώνη δεν είχε προηγούμενη εμπειρία μιας τέτοιας κατάστασης και σίγουρα έκανε λάθη, προβάλλοντας υπερβολικές απαιτήσεις από μία χώρα χωρίς Κράτος. Και η Γερμανία, η οποία στην αρχή της κρίσης δίσταζε να βοηθήσει την Ελλάδα, χωρίς αμφιβολία συνέβαλε στην επιδείνωση της κατάστασης. Τελικά όμως, η Ευρωζώνη και η Γερμανία δήλωσαν παρών: βοήθεια 240 δισ. ευρώ (με τη μορφή δανείων) επέτρεψε στην Ελλάδα να τηρήσει τις άμεσες υποχρεώσεις της (εισάγει σχεδόν τα πάντα τα οποία καταναλώνει, συμπεριλαμβανομένης και της ενέργειας), στην οποία βοήθεια πρέπει να προσθέσουμε και πάνω από $ 50 δισ. σε ελληνικά ομόλογα που εξαγόρασε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδιάρθρωση χρέους σε ολόκληρη τη σύγχρονη ιστορία (η Αργεντινή και η Ρωσία έχουν ξεπεραστεί), 15 δισεκατομμύρια ευρώ της οικονομικής βοήθειας μέσα σε δύο χρόνια, τεχνική βοήθεια (ευρωπαίκή και διμερής, δηλαδή και γερμανική) άνευ προηγουμένου για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους, κλπ.. Η εναλλακτική λύση; Δεν υπάρχει καμια που να είναι λιγότερο επώδυνη. Άλλωστε οι Έλληνες, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τη ζώνη του ευρώ, επειδή κατανοούν ότι μια ανοιχτή πτώχευση θα είναι απείρως πιο επώδυνη από τη θεραπεία στην οποία υποβάλλονται. Θα περνούσαν από την οικονομική βοήθεια σε προγράμματα αναπτυξιακής βοήθειας ή μάλλον ανθρωπιστικής βοήθειας, όπως τονίζουν οι εταίροι της. Βέβαια μια άλλη λύση θα ήταν να πληρωθεί το χρέος της Ελλάδας, και να μην απαιτηθεί τίποτα ως αντάλλαγμα, δηλαδή η βεβαιότητα οτι τη χώρα θα την αναλάβουν όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες εις το διηνεκές: ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου παραδέχτηκε ο ίδιος ότι η κυβέρνησή του έλεγε ψέματα επί δύο χρόνια για μεταρρυθμίσεις που ψήφιζε αλλά δεν εφάρμοζε παρά με το σταγονόμετρο (εκτός από περικοπές σε μισθούς του δημοσίου και συντάξεις …), εξασφαλίζοντας τη διατήρηση των εισοδημάτων τη ντόπιας ολιγαρχίας. Με τη επίσκεψή της στην Αθήνα, η καγκελάριος κάνει μια θεαματική χειρονομία και αναγνωρίζει τις προσπάθειες που καταβάλλει η κυβέρνηση Σαμαρά, διαβεβαιώνοντας ότι δεν επιθυμεί (πλέον;) την έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ, τη στιγμή μάλιστα που αντιθέτως η κοινή γνώμη της χώρας της θα την ήθελε (όπως και η γαλλική κοινή γνώμη). Επομένως το να κραδαίνονται ναζιστικές σημαίες δεν είναι μόνο κάτι απαράδεκτο, αλλά και ηλίθιο και δεν μπορεί παρά να δηλητηριάζει το κλίμα: οι Γερμανοί, που έχουν μια από τις πιο υποδειγματικές δημοκρατίες στον κόσμο, δεν θα βρούν καθόλου του γούστου τους να τους επισείεται για μία ακόμη φορά το φάσμα του ναζισμού από μια χώρα που δεν είναι και υπόδειγμα δημοκρατίας. Μπορεί να μας καθησυχάζει η σκέψη ότι μέσα σε 25.000 διαδηλωτές υπήρξαν τελικά μόνο μια χούφτα κρετίνοι που κράδαιναν τις σημαίες των Ναζί (το πιο ωραίο μάλιστα είναι ότι αυτά γίνονται σε μια χώρα που έχει στείλει στο Κοινοβούλιο ένα νεο-ναζιστικό γκρουπούσκουλο!). Τουλάχιστον, αυτό θα πρέπει να κινητοποιήσει την Ελλάδα ώστε να θεσπίσει νομοθεσία που να τιμωρεί τέτοιου είδους προτροπές σε μίσος.