Νόμπελ ισχυρής Ε.Ε. για ισχυρή Ειρήνη

Για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, το Νόμπελ Ειρήνης απονέμεται όχι σε πρόσωπο ή πρόσωπα, αλλά σε θεσμό. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ως «ανταμοιβή σε μια μοναδική ιστορική διαδικασία», όπως εύστοχα παρατήρησε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί. Έχει ιδιαίτερη σημασία και συμβολισμό η απονομή του βραβείου Νόμπελ στην Ε.Ε. ειδικά σήμερα, που η βαθιά κρίση χρέους έχει δημιουργήσει κλυδωνισμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Η νορβηγική επιτροπή για την επιλογή της επικαλείται το ρόλο που διαδραμάτισε η ευρωπαϊκή ενοποίηση στην ειρήνη και τη δημοκρατία στην ήπειρο. Μια διαδικασία, η οποία οδήγησε τους ευρωπαϊκούς λαούς από τα ερείπια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, του πιο καταστρεπτικού πολέμου που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα, στην ειρήνη και τη δημοκρατία, στην εθελούσια συνένωση κρατών. Η διαδικασία για τη δημιουργία του κοινού ευρωπαϊκού σπιτιού, και μάλιστα με πρωτεργάτες ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας, ήταν ο καταλύτης για την εδραίωση της Δημοκρατίας και στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπου οι δημοκρατικοί θεσμοί είχαν καταλυθεί, αλλά και στην ανατολική Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη σχετική δήλωση της επιτροπής των βραβείων επισημαίνεται ότι «στη δεκαετία του 1980, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία έγιναν μέλη της Ε.Ε. Η εδραίωση της δημοκρατίας ήταν όρος για την είσοδό τους. Η πτώση του Τείχους έκανε δυνατή την είσοδο αρκετών χωρών της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης, ανοίγοντας μία νέα εποχή. Ο διαχωρισμός μεταξύ ανατολής και δύσης έχει φτάσει σε μεγάλο βαθμό στο τέλος του, η δημοκρατία έχει ενισχυθεί και πολλές διαμάχες με βάση την εθνότητα έχουν διευθετηθεί». Έχει ιδιαίτερη σημασία να μην ξεχνά κανείς τη μάχη που έδωσε ο Κ. Καραμανλής για την ένταξη της Ελλάδας στην τότε ΕΟΚ, με βασικό στόχο να ενισχυθεί και να εδραιωθεί η δημοκρατία στη χώρα, που μόλις έβγαινε βαθιά λαβωμένη από την επτάχρονη δικτατορία. Ας μην ξεχνάμε τον αγώνα του Ανδ. Παπανδρέου «που με τα ΜΟΠ και την εφαρμογή των Ταμείων Συνοχής απέσπασε τους πόρους για την ελληνική προσαρμογή», όπως είχε σημειώσει ο πρώην πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, μιλώντας τον Μάρτιο του 2000 σε εκδήλωση για την αίτηση ένταξης της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ». Σήμερα η ενωμένη Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε νέες ιστορικές προκλήσεις. Αντιμετωπίζει πρωτόγνωρη οικονομική κρίση και κίνδυνο σημαντικών κοινωνικών αναταραχών. Αναδεικνύεται ο ιστορικός ρόλος του κοινού, για τις 17 από τις 27 χώρες της Ε.Ε., νομίσματος, του ευρώ, που ενσαρκώνει ακριβώς τις ιδέες και τις προσδοκίες για μια πραγματική ενωμένη και δημοκρατική Ευρώπη, για την αντιμετώπιση της κρίσης με μεγαλύτερη συνεργασία των ομότιμων εταίρων. Ας ελπίσουμε ότι το Νόμπελ Ειρήνης προεξοφλεί επιτυχή έκβαση των μαχών για διάσωση του ευρώ και οικονομική ενοποίηση.