Στη Μαδρίτη, τους βλέπεις να τριγυρνούν άσκοπα στους δρόμους. Χωρίς δουλειά, και χωρίς στόχους. Πολλοί διαθέτουν πτυχία από ΑΕΙ, αλλά εργάζονται, όταν μπορούν, ως οδηγοί ταξί, μπάρμαν, street performers, κλπ. Τόσο στην Ισπανία, όσο και στην Ελλάδα, οι μισοί από τους νέους κάτω των 25 είναι άνεργοι.
Πρόκειται για την χαμένη γενιά. Είναι τα θύματα του μεγάλου κοινωνικού κράτους και του τεράστιου δημόσιου χρέους, που πέτυχαν οι γονείς τους.
Σε σχεδόν κάθε αναπτυγμένη χώρα του πλανήτη, τελευταία και στις αναπτυσσόμενες, τα θύματα της οικονομικής δυσπραγίας δεν είναι πια μόνο οι αμόρφωτοι, αλλά πολύ συχνά και όσοι διαθέτουν πανεπιστημιακή μόρφωση.
Η κατάσταση αυτή είναι ιδιαίτερα εμφανής στο Club Med της ΕΕ (Ισπανία, Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιταλία). Οι νέοι άνεργοι αποτελούν την εστίαση της οικονομικής κρίσης.
Υπάρχει μια μεγάλη αίσθηση απογοήτευσης σε αυτές τις χώρες, όπου τα χρέη περιορίζουν την πολιτική σε μια άσχημη επιλογή μεταξύ λιτότητας (που μειώνει τις όποιες ελπίδες) και επιστροφής στις αχαλίνωτες δημόσιες δαπάνες (που εγγυάται εμπλοκή με τις χρηματαγορές και ανεκπλήρωτες υποσχέσεις).
Πολλοί νεαροί Έλληνες, Ιταλοί, κλπ έχουν ήδη μεταναστεύσει. 500.000 νέοι Ισπανοί εγκατέλειψαν την χώρα τους το 2011. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην Ιρλανδία, όπου χίλιοι νέοι μεταναστεύουν κάθε βδομάδα που περνά. Στην Βρετανία της ύφεσης, ο μισός πληθυσμός δηλώνει την επιθυμία του να μεταναστεύσει για αλλού.
Αυτό που ωθεί αυτήν την τάση φυγής, είναι η επικρατούσα αντίληψη πως η κρίση δεν θα είναι κυκλική, αλλά μόνιμη.
Όλο και πιο πολλοί νέοι Ευρωπαίοι αποφασίζουν να μην κάνουν οικογένεια, κάτι που πλήττει την ενδεχόμενη ανάκαμψη. Οι διάφορες ιστορίες για άνεργους και διαζευγμένους Ισπανούς και Ιταλούς που κοιμούνται στον δρόμο ή στα αμάξια τους, κάθε άλλο παρά διαφημίζουν τον θεσμό της οικογένειας.
Ακόμη και στην άλλοτε αυστηρά καθολική Ισπανία, ο ρυθμός των γεννήσεων και των γάμων, συνεχώς μειώνεται. Η οικογένεια εξασθενεί. Οι Ισπανοί σήμερα κάνουν λιγότερα παιδιά απ΄ότι στη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου την δεκαετία του ‘30. Ο ρυθμός γεννήσεων της χώρας έχει πέσει στα επίπεδα του 18ου αιώνα!
Αυτή η δημογραφική σύνθλιψη είναι λογική, με δεδομένη την κληρονομιά που αφήνει πίσω της η γενιά των boomers, που είχε καλές δουλειές, πολλά προνόμια, αλλά που το μόνο που αφήνει στα παιδιά της είναι υψηλότερα χρέη και περισσότερους φόρους.
Εδώ και δεκαετίες, η ανώτατη εκπαίδευση θεωρούνταν κλειδί εναντίον της ανεργίας και ελπίδα ευμάρειας. Σήμερα όμως, περισσότεροι πτυχιούχοι… σημαίνουν περισσότερη ανεργία.
Ακόμη και η Αμερική, έχει στραφεί εναντίον των νέων της. Τα φοιτητικά δάνεια γονατίζουν πάρα πολλούς πτυχιούχους, ειδικά όσους δεν ακολούθησαν θετικές κατευθύνσεις, οι οποίοι πλήττονται περισσότερο από την ανεργία. Το φαινόμενο των πάμπολλων τριαντάρηδων, που εργάζονται αμισθί, ως δόκιμοι κλπ αντανακλά αυτή τη μεταστροφή της κατάστασης.
Παράλληλα, αυξήθηκαν και τα πανεπιστημιακά δίδακτρα, με αποτέλεσμα το 94% των πτυχιούχων να χρωστά το δάνειο που πήρε για να σπουδάσει, ενώ πριν από δυο μόλις δεκαετίες, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 45%. Η πλειοψηφία των ανέργων της Αμερικής σήμερα, που είναι πάνω από 25 χρόνων, διαθέτουν πτυχίο! Αυτή είναι η σημερινή «ωδή προς την ματαιότητα».
Οι προτεραιότητες των κυβερνήσεων πάντα υποστηρίζουν τους μεγαλύτερους, έναντι των νεότερων. Αυτό θα συνεχιστεί, καθώς η γενιά των boomers μεγαλώνει, και σε λίγο θα συνταξιοδοτηθεί, απαιτώντας τα κεκτημένα δικαιώματα της. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Αμερική ξοδεύει 2.4 φορές περισσότερα για τους ηλικιωμένους, απ ότι για τα παιδιά.
Παντού στον κόσμο, τα ημερομίσθια των νέων μειώνονται, αφού οι πολιτικοί προτιμούν να κόψουν απ αυτούς παρά να τα βάλουν με τους μεγαλύτερους σε ηλικία και με τα πανίσχυρα συνδικάτα που τους στηρίζουν.
Παντού, ειδικότερα στην Αμερική, οι περισσότερες θέσεις απασχόλησης, αν και ίδιες, είναι χωρισμένες σε δυο είδη: Αυτές για τους μεγάλους, με όλα τους τα δικαιώματα και αυτές για τους νεότερους, με λιγότερα χρήματα και σχεδόν χωρίς κανένα προνόμιο.
Το θέμα των συντάξεων είναι σοβαρότερο κι από αυτό των μισθών. Σε σχέση με την Ευρώπη, το αμερικανικό κοινωνικό κράτος είναι ανύπαρκτο. Τα προνόμια των εργαζομένων της Ευρώπης είναι τόσα, που ακόμη και η «τσιγκούνα» Γερμανία εξετάζει νέους ειδικούς φόρους στους νέους, για να μπορούν να πληρώνονται οι συντάξεις των γονιών τους.
Αυτή η εξέλιξη υποβοηθείται και από ένα όλο και πιο γερασμένο εκλογικό σώμα. Στην Ισπανία, οι ψηφοφόροι άνω των 60 αποτελούν το 30% του συνόλου, ενώ το 1977 ήταν μόνο 22%. Το 2050 θα είναι πλειοψηφία.
Το ίδιο συμβαίνει και αλλού στην Ευρώπη, και κάπως λιγότερο δραματικά στις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα είναι ότι τα κόμματα, τα οποία ελέγχονται από τους μεγαλύτερους σε ηλικία, να ταλαιπωρούν τους νέους. Και αυτό, παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις για «το καλό των μελλοντικών γενεών».
Οι δεξιοί πολιτικοί, στην Ευρώπη και αλλού, βάζουν στο στόχαστρο τους μετανάστες για να διατηρήσουν το μερίδιο των ψήφων των μεγαλυτέρων, που τους αναλογεί.
Οι δε αριστεροί αναλυτές, πολύ σωστά επισημαίνουν, ότι το αμερικανικό κίνημα Tea Party δεν πρόκειται να μειώσει τα προνόμια των μεγαλυτέρων, αλλά μάλλον θα επιδιώξει περικοπές στην εκπαίδευση και σε άλλα προγράμματα για τους νέους, συγχρόνως με την αντίθεσή του στις δαπάνες για δημιουργία θέσεων απασχόλησης, ή άλλων επενδύσεων σε υποδομές.
Εν τω μεταξύ, οι αριστεροί πολιτικοί υποστηρίζουν την αναδιανομή και την βιωσιμότητα, εις βάρος της δημιουργίας νέου πλούτου, που θα χρησίμευε στην πρόοδο των νέων. Πολλοί της γενιάς των boomers βλέπουν καχύποπτα την έννοια της ανάπτυξης, αφού αν το δούμε κυνικά, εφόσον αυτοί απόλαυσαν τα διάφορα προνόμια επί τόσα χρόνια, τώρα δεν τους πειράζει αν περιοριστούν αυτά των νέων.
Οι σημερινοί οπισθοδρομικοί αντιδραστικοί συντηρητικοί, μαζί με τους Πράσινους και άλλους «προοδευτικούς», θέλουν ένα νέο φορολογικό καθεστώς, ώστε να μην τίθεται θέμα επιπλέον ανάπτυξης.
Σε αυτή τη νέα «προοδευτική» τάξη, θα ευημερούν μόνο όσοι έχουν σχέση με το κράτος, ή μπορούν να παρακάμψουν τον πληθωρισμό.
Παντού στον κόσμο, η δεξιά και η αριστερά αποδείχθηκαν ανέτοιμες ή άτολμες, στο να αντιμετωπίσουν την κρίση ανάπτυξης που απειλεί την επόμενη γενιά.
Ούτε η λιτότητα, ούτε η «προοδευτική» άποψη υπέρ των αυξημένων δημοσίων δαπανών και της βιωσιμότητας, μπορούν να δημιουργήσουν απασχόληση. Παντού βλέπουμε έλλειψη ευκαιριών για τους νέους, κι αυτό που σήμερα αντιμετωπίζει η Αθήνα και η Μαδρίτη, σύντομα θα έρθει και στην Αμερική.
Η νεολαία του αναπτυγμένου κόσμου δεν πρέπει να περιμένει βοήθεια από τους μεγαλύτερους, που διατήρησαν τα προνόμιά τους με αντίτιμο το σκοτεινό μέλλον των απογόνων τους.
Αυτό που θα πρέπει να κάνει η νέα γενιά είναι να βρει και να προωθήσει την δική της ατζέντα για οικονομική ανάπτυξη και για προοπτικές ελπίδας.
newgeography.com
S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.