οϋπολογισμός: Οι καταπτώσεις εγγυήσεων του Δημοσίου «ναρκοθετούν» τους στόχους για το έλλειμμα και το χρέος του 2011

Απειλή οι συσσωρευμένες υποχρεώσεις

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ Δευτέρα, 10 Οκτωβρίου 2011 

• Εκτύπωση
• Αποστολή
• Φυλάξτε το
• Μέγεθος
• Ακούστε το

• 

Δείτε ακόμα: Πώληση 2.000 ακινήτων σε τιμές αγοράς

«Κλείστε ή πουλήστε τις προβληματικές ΔΕΚΟ και καταργείστε άμεσα δημόσιους οργανισμούς» είναι μια πάγια εντολή της τρόικα η οποία επανέρχεται ακόμη πιο επιτακτική, αφού οι τεράστιες συσσωρευμένες υποχρεώσεις του Δημοσίου απειλούν να τινάξουν στο αέρα τους στόχους για χρέος και έλλειμμα.

Στόχος των ελεγκτών είναι οι ολοένα αυξανόμενες καταπτώσεις εγγυήσεων σε δάνεια ελλειμματικών δημοσίων επιχειρήσεων, που αναμένεται να φτάσουν το 1,5 δισ. ευρώ για το 2012 και τα χρέη των φορέων της γενικής Κυβέρνησης προς ιδιώτες, τα οποία φτάνουν τα 9,1 δισ. ευρώ.

Πιστοληπτική ικανότητα

Βεβαίως η συνεχής επιδείνωση του φαινομένου της κατάπτωσης εγγυήσεων έχει την αιτία του στη μεγάλη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του «εγγυητή» δηλαδή του ελληνικού δημοσίου. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ελλειμματικές -κυρίως- ΔΕΚΟ να μην μπορούν να ανανεώσουν, όπως παλιότερα τα δάνειά τους και με δεδομένη και την πτώση των εσόδων τους να μην μπορούν να πληρώσουν και τα παλαιότερα.

Σε απόλυτους αριθμούς και με βάση τα στοιχεία του προϋπολογισμού, οι πρόσθετες αυτές υποχρεώσεις για το Δημόσιο έφτασαν μόνο για το 2010 τα 943 εκατ. ευρώ και φέτος αναμένεται να αυξηθούν. Το 2011 το ποσό αυτό εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 1,257 δισ. ευρώ. Το 2012 οι καταπτώσεις εγγυήσεων για λογαριασμό φορέων εντός γενικής κυβέρνησης θα σημειώσουν νέα αύξηση κατά 17,8%. Έτσι θα εκτοξευθούν στα 1,481 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό έχει απόκλιση περίπου 500 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με αυτό που προβλέπει το μεσοπρόθεσμο, σύμφωνα με το οποίο οι καταπτώσεις εγγυήσεων για τον επόμενο χρόνο δεν θα πρέπει να ξεπεράσουν το 1 δισ. ευρώ.

Την ίδια ώρα, ο κρατικός προϋπολογισμός, μέχρι και το τέλος του χρόνου, καλείται επίσης να πληρώσει άμεσα 200 εκατ. ευρώ πρόσθετες καταπτώσεις εγγυήσεων που δεν υπήρχαν στο κείμενο του μεσοπρόθεσμου για φέτος. Το συνολικό αυτό ποσό αναλύεται σε 196 εκατ. ευρώ προς την Aozora Bank για δάνειο 8,7 δισ. σε ιαπωνικά γιεν [JPY=X]  που πήρε ο ΟΣΕ Περίπου 2 εκατ. ευρώ στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο για παλιό δάνειο που δόθηκε με την εγγύηση του Δημοσίου στον ΟΣΕ (16 δισ. δρχ. ή 46,955 εκατ. ευρώ) και άλλα 3 εκατ. ευρώ στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο για δάνειο 60 εκατ. ευρώ προς τον ΟΔΙΕ

Η βασική παρατήρηση των ελεγκτών είναι ότι, παρά τα συμφωνηθέντα για σταδιακή κάλυψη των δανείων από τους δημόσιους οργανισμούς που δανειοδοτήθηκαν, η κατάπτωση εγγυήσεων είναι «επικίνδυνα αυξητική» και θα πρέπει να αναστραφεί.

Ο κίνδυνος που επισημαίνεται βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με το συνολικό ύψους των εγγυήσεων που έχει παραχωρήσει το ελληνικό δημόσιο από το 2000 και μετά σε περίπου 1.500 δημόσιες, αλλά και ιδιωτικές επιχειρήσεις και φορείς. Συγκεκριμένα από τα 8,4 δισ. ευρώ σε εγγυήσεις που είχε χορηγήσει το Δημόσιο στις αρχές της δεκαετίας του 2000 έφτασαν το 2011 το αστρονομικό ποσό των 26,93 δισ. ευρώ και αναμένεται να αυξηθούν στα 28 δισ. ευρώ το 2012.

Χρέη προς ιδιώτες

Το δεύτερο μεγάλο θέμα που θέτει η τρόικα σχετικά με τις υποχρεώσεις του Δημοσίου είναι η άμεση εξόφληση του ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελληνικού δημοσίου ύψους 9,1 δισ. προς ιδιώτες.

Οι άνθρωποι της Ε.Ε. του ΔΝΤ και της ΕΚΤ αφήνουν να εννοηθεί ότι, οι οφειλές αυτές αποτελούν «γκρίζα ζώνη» στην προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής που κάνει η ελληνική οικονομία. Τούτο διότι, αν οι πληρωμές αυτές γίνουν ως το τέλος του χρόνου (όπως έχει δεσμευτεί άλλωστε η κυβέρνηση στην τρόικα) τότε το έλλειμμα θα αυξάνονταν στα 25 δισ. ευρώ, δηλαδή το 10,5% του ΑΕΠ, όσο ήταν και στο τέλος του 2010.

Σημείωναν επίσης ότι, με βάση την μέχρι τώρα εμπειρία, τα χρέη αυτά μειώθηκαν μεν στο τέλος του προηγούμενου έτους (από τα 8,3 δισ. ευρώ το Νοέμβριο στα 4,5 δισ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2010) για να αυξηθούν και πάλι στα 7,2 δισ. ευρώ τον περασμένο Ιούλιο. Μάλιστα η τρόικα υπολογίζει πλέον στην παρούσα χρονική φάση, τις ληξιπρόθεσμες οφειλές στα 9,3 δισ. ευρώ, ποσό που όπως τονίζεται, αλλοιώνει εντελώς την όλη προσπάθεια μείωσης του ελλείμματος, αφού οφείλεται στην μεταχρονολόγηση κάλυψης υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τους ιδιώτες τη στιγμή που η ρευστότητα αυτή δεν μπορεί να αναπληρωθεί από τις εμπορικές τράπεζες.

Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, πάντως, τα χρέη αυτά επιμερίζονται σε 3 δισ. από τον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα (κυρίως ΟΤΑ) προς τεχνικές - κατασκευαστικές εταιρείες μικρών και μεγάλων δημόσιων έργων, άλλα 2,8 δισ. που είναι -νέα- χρέη των δημοσίων νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους και άλλα περίπου 3,3 δισ. ευρώ σε άλλες προμήθειες. Διαβεβαιώνει όμως ότι όλες οι οφειλές αποπληρώνονται σταδιακά και ανάλογα με τις δημοσιονομικές αντοχές του ελληνικού προϋπολογισμού.

Η ολική αποπληρωμή των οφειλών, σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών, θα απαιτήσει μια ενισχυμένη δόση από το νέο δάνειο από το νέο μηχανισμό στήριξης. Αναλαμβάνει επίσης τη δέσμευση ότι οι καθυστερήσεις αυτές δεν θα επαναληφθούν το 2012. Τούτο όμως χωρίς να αναφέρει και το μηχανισμό με βάση τον οποίο δεν θα υπάρξουν νέα χρέη σε τέτοιο ύψος.

Η τρόικα έχει δεχθεί το διακανονισμό των χρεών μέσω του δεύτερου πακέτου διάσωσης. Τόνιζαν όμως ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει πριν υπάρξουν οριστικές διασφαλίσεις ότι τέτοιου είδους χρέη δεν θα επαναληφθούν. Αυτό θα είναι και ένα από τα βασικά θέματα στις διαπραγματεύσεις που ξεκίνησαν στην Αθήνα.

Αυστηρή κριτική

Οι εκπρόσωποι της τριμερούς επιτροπής από την Ε.Ε., το ΔΝΤ και την ΕΚΤ άσκησαν αυστηρή κριτική για το γεγονός ότι, παρά το συμφωνηθέντα στόχο του μεσοπρόθεσμου για μηδενισμό των ελλειμμάτων των ΔΕΚΟ, αυτές θα συνεχίσουν να αυξάνουν το συνολικό δημόσιο χρέος.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr